Eleccións en Mozambique
Nas eleccións de Mozambique son escollidos representantes a varios niveis:
- A nivel nacional un xefe de Estado –o presidente– e unha lexislatura. O presidente é elixido polo pobo para un mandato de cinco anos. A Assembleia da República ten 250 membros, elixidos para un mandato de cinco anos por representación proporcional.
- a nivel provincial, desde 2009 as Asembleas Provinciais, elixidas ao mesmo tempo que as eleccións nacionais.
- a nivel local, dende 1998 as Eleccións Municipais para elixir os dirixentes do crecente número de concellos: o presidente do Consello Municipal e das Asembleas Municipais.
Lei da comisión electoral
[editar | editar a fonte]As eleccións mozambicanas son dirixidas pola Comisión Electoral Nacional (CNE) e a lei electoral foi cambiando a miúdo, a máis recente modificadión data de 2018.[1]
En decembro de 2012, unha nova lei sobre a composición da comisión electoral está formada por oito representantes dos partidos políticos: cinco designados polo actual FRELIMO, dous polo principal opositor RENAMO e un polo Movimento Democrático de Moçambique (MDM). Hai outros tres membros nomeados por representantes da sociedade civil, un xuíz designado polo Consello Superior da Maxistratura Xudicial e un avogado designado polo Consello Superior do Ministerio Fiscal.[2]
1994 - Eleccións presidenciais e parlamentarias
[editar | editar a fonte]Nas primeiras eleccións multipartidistas celebradas en Mozambique, en 1994, o candidato do FRELIMO e presidente de Mozambique desde 1986 foi elixido Joaquim Chissano e o partido da oposición e antigo grupo guerrilleiro RENAMO recoñeceu o resultado. O Consello de Seguridade das Nacións Unidas, que tiña unha operación de mantemento da paz baseada alí debido á guerra civil, avalou os resultados como libres e xustos na Resolución 960.
1999 – Eleccións presidenciais e parlamentarias
[editar | editar a fonte]Nas eleccións de finais de 1999 o presidente Joaquim Chissano do FRELIMO foi reelixido co 52,3% dos votos, e o FRELIMO conseguiu 133 dos 250 escanos parlamentarios. O principal candidato dos partidos da oposición, Afonso Dhlakama de RENAMO, obtivo o 47,7% e o partido gañou os 117 escanos parlamentarios restantes.
2004 – Eleccións presidenciais e parlamentarias
[editar | editar a fonte]Nas eleccións do 1 ao 2 de decembro de 2004, Armando Guebuza, o novo candidato do FRELIMO, gañou co 63,7% dos votos, máis do dobre que o candidato da RENAMO Afonso Dhlakama (31,7%). Nas eleccións parlamentarias o FRELIMO obtivo o 62% (1,8 millóns) dos votos, a RENAMO o 29,7% (905.000 votos), e 18 partidos menores repartiron o 8% restante. O FRELIMO ocupará 160 dos escanos parlamentarios, RENAMO 90.
As eleccións foron criticadas por non ter sido realizadas de forma xusta e transparente pola Comisión Nacional Electoral. Déronse varios casos de fraude electoral que permaneceron sen sanción. Isto foi criticado entre outros pola Misión de Observación Electoral da Unión Europea a Mozambique e o Centro Carter. Non obstante, as deficiencias das eleccións probablemente non afectaron (tamén segundo os observadores da UE) o resultado final das eleccións presidenciais. A distribución de escanos parlamentarios entre os partidos terase algo alterada, aínda que (probablemente a RENAMO perda un número de escanos ante o FRELIMO).
O 2 de febreiro de 2005 Guebuza foi xurado como presidente da república, pero sen o recoñecemento e a presenza de Dhlakama e RENAMO na toma de posesión. RENAMO, con todo, acordou participar no Parlamento e no Consello de Estado.
2009 – Eleccións presidenciais e parlamentarias
[editar | editar a fonte]As eleccións presidenciais e parlamentarias celebráronse o 28 de outubro de 2009 por cuarta vez desde a introdución do sistema pluripartidista. Nas eleccións á Assembleia da República, o FRELIMO e a RENAMO disputaron as 13 circunscricións parlamentarias, pero o acabado de formar MDM só puido competir en 4 circunscricións parlamentarias.
2014 – Eleccións presidenciais e parlamentarias
[editar | editar a fonte]As eleccións presidenciais e parlamentarias celebráronse o 15 de outubro de 2014 por quinta vez desde a introdución do sistema pluripartidista. Nas eleccións á Assembleia da República, o FRELIMO, MDM e RENAMO disputaron as 13 circunscricións parlamentarias.
2019 – Eleccións presidenciais e parlamentarias
[editar | editar a fonte]Resultados das eleccións parlamentarias
[editar | editar a fonte]Partido Político | Ano electoral | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1994 | 1999 | 2004 | 2009 | 2014 | 2019 | |||
Frente de Libertação de Moçambique (FRELIMO) | 129 | 133 | 160 | 191 | 144 | 184 | ||
Resistência Nacional de Moçambique (RENAMO) | 112 | - | - | 51 | 89 | 60 | ||
União Nacional de Resistência Eleitoral de Moçambique (RENAMO-UE) | - | 117 | 90 | - | - | - | ||
União Democrática (UD) | 09 | - | - | - | - | - | ||
Movimento Democrático de Moçambique (MDM) | - | - | - | 08 | 17 | 6 | ||
Total | 250 | 250 | 250 | 250 | 250 | 250 | ||
Participación | 87,9 % | 69,54 % | 33,60 % | 44,63 % | 49,03 % | 51,84 % |
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Eleições autárquicas em Moçambique a 11 de outubro de 2023 – DW – 23/03/2022". dw.com (en portugués). Consultado o 2023-05-27.
- ↑ "Mozambique: RENAMO Proposals Go Beyond Agreement With Government". AllAfrica.com (en inglés).
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]A Galipedia ten un portal sobre: Mozambique |